top of page
  • White Facebook Icon
  • White Twitter Icon
  • White Google+ Icon
  • White Instagram Icon
native_plants.jpg

He Whakaputaanga Kaitieki e pā ana ki te

Paihana 1080 me ngā Ngāhere o Aotearoa

STAY TUNED!

He rāngai kaitieki whakarauoratia mai nei te ao tūroa, i pūmau tonu ki ngā tikanga i tuku iho mai. 

Hei tohu aroha ēnei kupu i whārikihia nei mātou, hei raukōtahi, hei kanohi kitea, hei ringa raupa hāpaitia ake, hikitia ake te oranga taiao, me te ngākaunui ki a tātou karangatanga maha, ā hapū, ā iwi.


He whakaputaanga tēnei hei awhitia a Papatūānuku, hei hāpai ake i a Ranginui, āpiti atu ki a rāua tini mokopuna.  Mai anō, te mana motuhake, mana whenua, mana wai ki uta, ki tai i tuku tonutia mai kia manaakitia katoatia e mātou.


Ka tū ki te taha o te awa maarama, he aituā. E kaha patua ana ngā tāonga tuku iho o te wao e ngā kararehe urutomo mai i waho, kāore i tea te ārai atu i ngā tau ākua tata nei, ā, ka mate ā-moa.

 

Nā reira, koinei tā mātou kōrero e paa ana ki te 1080:
 

E tautoko ana ngā mana whenua o te motu, kei a rātou te mana motuhake, te manaakii i ā rātou taonga. 
 
Nā te matakite o ngā mātua tupuna i whakatakoto te ara hikoinga mā mātou e whai nei te mana ā taonga i roto i Te Tiriti o Waitangi, ahakoa kua riro atu he rohe tiakina e te wahanga kawanatanga o ‘Te Papa Atawhai.’ E kaha tautoko ana ko ngā mana whenua, me whai mana ki tēnei take tiaki taonga ki ēnei rohe hoki. E maarama pai ana, he rerekē tenā pito ki tēnā pito, huri noa o Aotearoa. Nei, kāore e tika kia hora te 1080 ki ngā waahi katoa, heoi anō, kei ētehi rohe kāore hoki e taea te pēhea. Mā wai te kii, te tono i waho nei kia rāhui, kia aukati te 1080 ki runga ake i te mana whenua? Ehara tenei he tono i te pono, i te tika. 

 

E tautoko ana ngā tohu, me ngā tohunga o te wānanga pūtaiao e awhi nei i ngā whakatau ā mana whenua.

He raru nui nō roto i te kōrero whakahē 1080, tē mōhio te nuinga he rūpahu e kaha whakararu nei te ngākau Māori i tēnei waa.  Kei roto i ngā tikanga rangahau, te kōrero tika, te mōhiotanga pai mo te 1080. Ka mōhio tātou he waa aituā i tere heke mai nei ki runga i ā tātou. Ka rewa ki runga ake i te pōhēhē, kia mahia tonutia te rangahau, ā, mahia tonutia te mahi whakarauora mā te 1080 e awhi nei i te ngahere. 

 


Kei te whakahē rawa atu mātou te kōrero whakawehi kia kōhuru, kia whakamamae, me ngā mahi tūkino pēnei. Ehara tēnei he mahi rangatira, ehara tēnei he mahi kaitieki.

Kore rawa mātou e whakaae ki nga korero whakawehi kia mate, nga kōrero whakawehi kia whakamamae, ngā kōrero whakararu me ngā mahi tūkino ki ngā kaimahi o Te Papa Atawhai, ki ngā kaitieki o wētehi o ngā hapū/iwi. Ahakoa ō whakaaro mō te kaupapa nei, te tika ka taea e te tangata tōna ake mahi tieki i raro i te āhurutanga. 
 

He mahi rangatira te tieki taiao, ahakoa ko wai, ahakoa nō wai.  Nō reira, kei te whakahē mātou ngā kōrero kino, ngā mahi kino pēnei, ehara tēnei te huarahi tika mō tō tātou taiao, ngā uri heke iho hoki. Ko tō mātou kaupapa matua ko te oranga o ngā moko a Tāne-te-Waonui rāua ko Hinewaoriki, erangi ra ko ngā momo rāwaho.

 

Kua ōati mātou kia tieki i ngā mea taiao Māori, kia whakahoki mai ai te taiao Māori. Kua rarutia te taiao Māori i ngā tia, i ngā nanekōti, me ngā poaka.  Kua patua hoki te mauri o te ngāhere i te ngaro o ngā tipu, me ngā otaota Māori. Otirā, koianei tō mātou kaupapa tuatahi: kia tieki i ngā taonga tuku iho a Tāne, a Hinewaoriki, mō ngā uri heke iho. Nā, ka tautoko mātou ngā momo patu kīrearea kia tautoko rawa ai te oranga o ngā mea taiao Māori.

 

Kāti ra, ka mōhio mātou, he kaupapa whakawehe tēnei, kii rawa i te mamae me te māharahara mō tō tātou whenua, wai, whānau hoki. I runga i tēna, he ōrite tō tātou tūranga. Ko tā mātou wawata kia whāia e tātou katoa te huarahi nei i raro i te tika, te pono, me te aroha, kia mau ki te rangimārie, kia ora ai a Pāpātūānuku, kia tū kōtahi tātou i o tātou ake tapu, hai kaitieki mōnā.

 


 

 

bottom of page